Het college van B&W heeft de intentie om samen met alle bewoners een Plan van de Stad te ontwerpen. Dit plan moet een toekomstvisie schetsen voor Zaanstad in de komende decennia. Er is meer dan 12 miljoen euro beschikbaar gesteld voor het plan, dus er is wel wat te verdelen. Op dinsdag 23 juni werden alle politieke partijen in Zaanstad uitgenodigd om hun mening te geven over de onderliggende analyse ("Staat van de Stad") en te pitchen over het Plan van de Stad. Wat zijn goede ontwikkelingen? Wat gaat te langzaam? En welke kwesties worden onder- of overbelicht. Hieronder de bijdrage van GroenLinks.

Jazeker, er zijn positieve punten te halen uit de “Staat van de Stad”. Het is ontegenzeggelijk waar dat het imago van Zaanstad steeds beter wordt. Dat blijkt uit het groeiend aantal mensen dat hier komt wonen en het groeiend aantal bezoekers aan de Zaanse Schans en centrum van Zaandam. Mede door Inverdan is Zaanstad zelfbewuster geworden.

Maar er zijn heel wat zaken die achterblijven. Uit de analyse blijkt haarscherp dat Zaanstad slecht scoort wat betreft energiezuinigheid van de bebouwde omgeving. Zaanstad boekt het slechtste resultaat van de vijftig grote steden. De huishoudens van Zaanstad zijn verantwoordelijk voor maar liefst 56% van het energieverbruik in Zaanstad!

Wij juichen de komst van het warmtenetwerk toe. Maar uit de analyse blijkt dat er verder weinig voortgang wordt geboekt. Vooral particuliere eigenaren hebben niet genoeg middelen om hun woningen energiezuiniger te maken. Terwijl het zo belangrijk is. Niet alleen voor een gunstig korte-termijneffect, maar juist ook voor de toekomst. Lagere energiekosten. Een gezonder leefmilieu. Een hogere woningwaarde.

GroenLinks pleit voor het instellen van een stimuleringsfonds. Een fonds waaruit je kunt lenen om je huis te verduurzamen. Denk aan: vloer-, dak- en muurisolatie, dubbele beglazing, vervanging van onzuinige cv-ketels, warmtepompen en zonnepanelen. De precieze contouren van het fonds hebben we nog niet uitgewerkt. Maar wij denken aan een fonds waarin ook banken en bouwbedrijven kunnen participeren.

Het is een mooie bijvangst dat de verduurzaming van de woningvoorraad veel banen oplevert. Op die manier krijgt de Zaanse economie – waar de bouwwereld een belangrijk onderdeel van is – ook nog eens een geweldige boost!

Andere zaken waar wij meer aandacht voor willen vragen: het terugdringen van fijnstof- en CO2-vervuiling. Dat kan door nog eens goed te kijken naar de Zaanse wegen. Wat is het effect als we de maximale snelheid op een aantal wegen omlaag brengen? En welke andere – eenvoudige - methoden kunnen worden ingezet om CO2-uitstoot te verminderen? Planten en bomen zijn zeer goed in het absorberen van CO2. Door de stad te vergroenen sla je dus twee vliegen in één klap. Je creëert een prettigere leefomgeving en bovendien een schonere.

Uit de “Staat van de Stad” blijkt verder dat de Zaanse verkeersveiligheid te wensen overlaat. Niet voor niets hamert GroenLinks daar regelmatig op. Wij vinden dat fietsers en voetgangers serieus genomen moeten worden. Ik noem de Westzanerdijk, de Rondweg in Westerkoog, de Westzijde in Zaandam. Allemaal wegen waar je je kind niet graag alleen laat fietsen. Dáár moet prioriteit aan worden gegeven in plaats van aan een zoveelste asfaltproject voor snelverkeer.

En met dat laatste benoem ik dan gelijk een kwestie die overbelicht wordt. Het is fijn om twee minuten eerder in Beverwijk te kunnen zijn, maar het belang daarvan valt volkomen in het niet bij de eerder door mij aangehaalde onderwerpen.

Ik sluit deze pitch af met een waarschuwing. Dit college is kampioen in het aankondigen van mooie plannen. Een masterplan toerisme, een banenplan, een groenplan, een plan om de wachttijd voor starters te verkorten, een plan voor het Jacob Visterrein, een plan voor Baanstede, een nieuw plan voor de Toermalijn. En dan nu: een Plan van de Stad. Plannen aankondigen kan iedereen, ook dit college. Maar dit college heeft een slechte reputatie in het vervolgens ontwikkelen en uitvoeren van de plannen. Dat moet beter!

Paul Laport