Op 22 december is er in de raadsvergadering een aanscherping van de wet Werk en Bijstand (WWB) vastgesteld. Deze wetswijziging heeft verstrekkende gevolgen op een aantal punten zoals aanscherping van de voorwaarden voor uitkeringen aan jongeren; beperking verblijfsduur in het buitenland voor mensen met een uitkering; aanscherping van de bijstandsuitkering voor gezinnen door een huishoudinkomenstoets en het leveren van een tegenprestatie voor je uitkering. Sommige van deze maatregelen zijn landelijk beleid en daar kunnen gemeenten niets aan veranderen. Wat betreft de huishoudinkomenstoets en de verplichte tegenprestatie was er wel enige beleidsruimte en die heeft GroenLinks samen met de PvdA zo goed mogelijk gebruikt om de maatregelen iets te versoepelen. GroenLinks heeft grote moeite met de aanscherping van deze wet juist omdat het de mensen treft die toch al nauwelijks rond kunnen komen.
Door het aanscherpen van de huishoudinkomenstoets wordt de uitkering stopgezet van inwonende verwanten in de 1e graad, als iemand anders in het gezin een baan heeft. Zo worden ouders en kinderen afhankelijk van elkaars inkomen. Dit zorgt voor sociale risico’s en vergroot de kans op misstanden. Een ouder kan geheel afhankelijk worden vaneen kind met een baan. Ook jong volwassenen kunnen op deze manier weer afhankelijk van hun ouders worden. De jongeren zullen hun pogingen verdubbelen om zelfstandige huisvesting te vinden, wat bijna een onmogelijk opgave is op de huidige huizenmarkt. Ook de kans op fraude is aanzienlijk. Door een motie hebben wij het College gevraagd om de raad te rapporteren over de meest schrijnende gevallen die deze maatregel treft en met voorstellen in de begroting te komen hoe deze maatregel te repareren. Met een tweede motie vragen wij om er bij de staatssecretaris op aan te dringen de meeste nadelige kanten van deze maatregel op te heffen.
GroenLinks is op zich niet tegen het leveren van een tegenprestatie voor je uitkering. Maar de fractie van GroenLinks vindt het wel belangrijk dar er bij het invoeren van de tegenprestatie de nadruk gelegd wordt op het participatiebevorderende karakter en dat het niet leidt tot verdringing op de arbeidsmarkt. En vooral bij het invoeren van een tegenprestatie rekening te houden met eigen voorkeur van uitkeringsgerechtigden en ook te kijken of men al vrijwilligerswerk doet. Wat is het nut om mensen te dwingen in de zorg te werken als die er totaal niet voor gemotiveerd zijn? In onze motie hebben wij verzocht om eerst een beleidskader voor deze maatregel vast te stellen voordat er sancties opgelegd worden. Bovendien hebben wij met een amendement bereikt dat de hoogte van eventueel daarna op te leggen sancties drastisch verminderd wordt.
Gelukkig vonden onze moties en amendement ruime steun in de raad van Zaanstad. Zo heeft Zaanstad nog zijn sociale gezicht behouden!
Sevinç Kük