Afgelopen donderdag is er een heftig debat geweest in de Raad over de detentiepontons. GroenLinks vindt overeenkomstig het standpunt dat wij in 2008 hebben ingenomen dat deze boten zo snel mogelijk weg moeten uit Zaanstad. Onze inbreng in het Raadsdebat staat hieronder te lezen. Helaas heeft de motie die wij samen met andere partijen hebben ingediend (zie bijlage) het niet gehaald. De meerderheid van de Raad geloofde dat handhaving per september 2011 een moeizame weg was en stelde meer vertrouwen in toezeggingen van staatssecretaris Teeven. GroenLinks heeft echter het vetrouwen in de DJI (Dienst Justitiële Inrichtingen) verloren doordat al meerdere malen toezeggingen niet zijn nagekomen.
Mocht je vragen hebben over dit onderwerp, stuur ze naar fractie@groenlinkszaanstad.nl
Inbreng debat detentiepontons:
Artikel 9 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens luidt:
"Niemand zal onderworpen worden aan willekeurige arrestatie, detentie of verbanning”
Dat is waarom de fractie van GroenLinks zoveel moeite heeft met het systeem van vreemdelingenbewaring zoals op dit moment door het Rijk gehanteerd. Ondanks de ongetwijfeld vaak goede inzet van bewakers, ondanks toezeggingen ons in 2006 gedaan maar die niet hard te maken waren, zoals om bijvoorbeeld mensen met het woord asielzoeker in hun dossier uit te sluiten, is het een systeem gebleken dat tegen de universele rechten van de mens ingaat. Het is onmenselijk dat mensen in totale onzekerheid verkeren hoelang ze vastzitten, of ze naar de dokter mogen, en uiteindelijk vaak weer vrijgelaten worden (geklinkerd) met een grote kans om weer opgepakt te worden. Een uitzichtloze vicieuze cirkel. Daarom heeft de fractie van GroenLinks in 2008 (zijn aanvankelijk wel gegeven) steun aan de plaatsing van deze detentieplatforms in Zaanstad ingetrokken.
Wij zijn als gemeenteraad van Zaanstad niet verantwoordelijk voor landelijk beleid, maar wel wat er binnen onze stad gebeurt. De raad van Zaanstad gaat wel over tijdelijke ontheffing van bestemmingsplannen. Deze tijdelijke ontheffing geldt voor een periode van maximaal vijf jaar. Ondanks een hier en daar abusievelijk genoemde datum van 2013 loopt de vrijstellingsverlening van het bestemmingsplan Achtersluispolder af in 2011, zoals ook door het College is erkend. Volgens jurisprudentie loopt de vrijstelling (uitspraak in hoger beroep van de afdeling Bestuursrechtspraak van 20 oktober 2010) zelfs af bij aanvang van de bouw van de platforms wat omstreeks mei 2006 geweest zal zijn. Daar is geen precieze datum van voorhanden. Daarentegen wel van de publicatie van de bouwvergunning, namelijk 6 september 2006. Gezien het in 2008 eerder ingenomen standpunt over de detentieplatforms , vindt de fractie van GroenLinks daarom dat na 5 september 2011 deze boten niet langer als detentie-inrichting in gebruik kunnen zijn. Daarom ondersteunen wij de motie door meerdere partijen ingediend.
Zoals ook door staatsecretaris Teeven onderkend is in zijn brief van 23 maart 2011 aan de burgemeester is de capaciteitsbehoefte van vreemdelingendetentie op dit moment niet goed te overzien. Hij gaat slechts uit een inschatting op dit moment. Ook het College stelt in de raadsinformatiebrief dat de staatssecretaris niet duidelijk ingaat op de vraag van Zaanstad op de capaciteit tot opvang elders. Deze slecht te maken prognose heeft ongetwijfeld te maken met een door Europa opgelegde terugkeerrichtlijn, waarbij eerst gekeken moet worden of er een lichter middel beschikbaar is dan detentie. Als dat niet goed is onderzocht dan dient de inbewaringstelling te worden beëindigd, zoals al meerdere keren uitgesproken door rechtbanken in Den Haag en Amsterdam. Evenals Amnesty vinden wij dit een verheugende ontwikkeling, die het Rijk dwingt om na te denken over andere manieren voor omgang met vreemdelingen. Dit maakt tevens de prognose voor celcapaciteit uiterst onzeker maar het is in hoge waarschijnlijk dat de benodigde capaciteit sterk zal afnemen.
Wat ons verwonderd heeft dat sinds de mogelijke sluiting van de detentiepontons aan de orde is, er diverse documenten ineens in de openbaarheid zijn gekomen die de raad nog niet eerder had gezien. Het College betreurt terecht deze gang van zaken. Gezien de politieke gevoeligheid van dit onderwerp zouden wij graag een verklaring voor deze handelwijze ontvangen.
7 april 2011 Romkje Mathkor