Afgelopen dinsdag spraken partijen hun algemene beschouwing uit, naar aanleiding van de nieuwe kadernota. Het is de laatste kadernota van dit college. GroenLinks gaf complimenten over het maatwerk in het sociaal domein en de opvang van vluchtelingen, maar was verder voornamelijk kritisch over het gebrek aan visie van dit college. Zaanstad verdient een college dat een duidelijk sociale, duurzame en écht toekomstgerichte koers durft te varen. Hieronder de volledige tekst zoals die door fractievoorzitter Paul Laport werd uitgesproken.
Drie jaar geleden vergeleek GroenLinks dit college met een bootje met zes stuurlui. De ene stuurvrouw wilde naar rechts, de andere stuurman liever meer naar links. Wij voorspelden een visieloze koers en hebben gelijk gekregen. Maar er is goed nieuws… dit is de laatste kadernota van dit college!
En zonder gekheid, er zijn zaken waar dit college tevreden over mag zijn. Zoals het maatwerk in het sociale domein. Goed dat er per geval, per individuele casus, wordt bekeken wat nodig is. Complimenten aan wethouder Olthof en zijn ambtenaren. Omdat de mens centraal wordt gesteld, niet de regeltjes. Het is ook uitstekend dat vluchtelingen in Zaanstad de kans krijgen zo goed mogelijk te integreren. Wat dat betreft jammer dat de komst van een AZC niet doorgaat. Mede dankzij de honderden vrijwilligers is de Zaanse opvang prima in orde. Verder een compliment voor het positieve rekeningresultaat van zes miljoen. Waar wordt dit geld aan besteed? Helaas, hier eindigt het positieve verhaal...
Toen dit college begon, beloofde het vijfduizend nieuwe banen! Maar hoewel het overal economisch beter gaat, groeit het aantal banen in Zaanstad nauwelijks. Daarentegen stijgt wel het aantal inwoners dat is aangewezen op een bijstandsuitkering. En er is zelfs een verdubbeling van het aantal inwoners in de schulddienstverlening. Het mislukt om de economische voorspoed eerlijk te verdelen. En daarom komt Zaanstad niet uit met het BUIG-budget dat het van het Rijk ontvangt en wordt er 4,5 miljoen opzijgelegd voor toekomstige tegenvallers.
Een slordige 1,7 miljoen wordt besteed aan de invoering van de Omgevingswet. Nieuw beleid waar andere gemeenten pas later in investeren. Wij blijven kritisch over de kosten en de lossere milieu- en geluidsnormen.
Verder wordt er nóg eens 6 ton extra uitgetrokken voor een hockeycomplex, boven op de bijna 5 miljoen van vorig jaar. Fantastisch voor de 600 hockeyers. Minder leuk voor buurtbewoners die liever hun stukje natuur behouden en de dieren die hun leefomgeving verliezen. Die bijna zes miljoen is gigantisch, zeker in vergelijking met de drie ton die is gereserveerd voor het evenementenbeleid. Er zijn hier zoveel geweldig leuke, mooie evenementen! Zoals de Kinderboekenmarkt van afgelopen weekend. Probeer de vrijwilligers van die fantastische evenementen te stimuleren, te motiveren en te waarderen, in plaats van elk jaar weer te frustreren met nieuwe administratieve rompslomp.
Ja, wij zouden andere keuzes maken en dat zal blijken uit onze moties. Wij zijn voor een ambitieuzer bomenbeleid. Dankzij de herplantplicht blijft het aantal Zaanse bomen stabiel. Maar regelmatig constateren wij dat grote waardevolle bomen verdwijnen. Op het gebied van gezondheid ontbreekt het aan ambitie. De slechte Zaanse luchtkwaliteit heeft tot gevolg dat veel Zaankanters klachten aan hun luchtwegen hebben. Het college zwijgt erover. Dat praat liever over de verbreding en doortrekking van de A8. Het zou verstandiger én gezonder zijn om het openbaar vervoer en het fietsverkeer te stimuleren – zoals eerst de bedoeling was.
Ook met de Spoorse Doorsnijding schiet het niet op. Ik sprak laatst partijgenoten uit Zoetermeer waar een vergelijkbaar probleem wél is opgelost. Mede dankzij een voortdurende lobby richting Den Haag en de vervoersregio. Hier stuurt de wethouder een vriendelijk briefje naar de minister. Dat briefje ligt waarschijnlijk ergens onder op de torenhoge stapel vriendelijke briefjes van wethouders...
We wachten met smart op het plan voor een betere rolstoeltoegankelijkheid van het centrum van Zaandam. Winkels en gemeentehuis zijn nog altijd moeilijk bereikbaar voor minder-validen. We streven naar een Zaanstad waarin iedereen gelijke kansen krijgt om mee te doen en waarin iedereen zichzelf kan zijn. Daarvoor is ook structureel LHBT-beleid nodig. Datzelfde geldt voor dierenwelzijnsbeleid. Er is GroenLinks vorig jaar een update van de dierenwelzijnsnota beloofd, maar na die belofte is het oorverdovend stil gebleven.
En dan duurzaamheid. Er is heus wel ambitie, maar zodra een extra investering wordt gevraagd (bijvoorbeeld om nieuwbouw van scholen energieneutraal op te leveren) of wanneer ontwikkelaars tegensputteren (vanwege lagere winstmarges), dan blijken de ambities telkens boterzacht. Verduurzamen is geen linkse hobby, verduurzamen is een noodzaak!
Toerisme dan? Amsterdam loopt over van toeristen en is ze soms liever kwijt dan rijk. De boten richting Zaanse Schans blijven echter pijnlijk leeg. Helaas, zolang er geen goed plan wordt bedacht, blijft het Zaanbootje een schip van bijleg dat visieloos heen en weer tuft.
En dat brengt ons terug bij het bootje uit het begin en bij de term visie. Dit college - dit bootje - dobbert nog altijd visieloos rond. En dat gebrek aan visie zorgt voor onrust én zelfs leegloop in de organisatie. Een van de stuurlui heeft aangekondigd na het zomerreces van boord te springen. Drie andere stuurmannen turen ook al verlangend naar de horizon… Gelukkig is het einde in zicht. Over tien maanden zijn er verkiezingen. Laten we hopen dat er dan een college met meer visie aantreedt. Een college dat een duidelijk sociale, duurzame en écht toekomstgerichte koers durft te varen.
Zaanstad verdient het!