Sinds januari 2015 zijn de Nederlandse gemeenten verantwoordelijk voor de uitvoering van de Participatiewet. Onder deze wet valt ook de oude wet Werk en Bijstand. In diverse gemeenten wordt er geëxperimenteerd met een andere vorm van (regelarme) bijstand. In Zaanstad hebben GroenLinks en de PvdA een voorstel ingediend voor een Zaanse vorm van bijstand.
Iedereen aan het werk?
Het is zeker wenselijk dat iedereen op een of andere manier deelneemt aan de maatschappij. Maar of dit alleen via een betaalde baan moet zijn is maar de vraag. Bovendien is er niet voor iedereen een betaalde fulltime baan. Er is een behoorlijke mismatch tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt. Het heeft daarom niet zoveel zin om werklozen voor hun uitkering onrealistische eisen op te leggen. Ook moeten mensen meer gestimuleerd dan gestraft worden als ze met eigen initiatieven komen. Daarom heeft GroenLinks samen met de PvdA met een agenda-initiatief “Zaanse bijstand op maat” ingediend waarin wij met voorstellen komen om wat soepeler met een aantal regels om te gaan. Nog geen onvoorwaardelijk basisinkomen maar experimenten om de regels van de wet minder te laten knellen.
Zoals bijvoorbeeld de sollicitatieplicht voor mensen die al dicht bij de pensioengerechtigde leeftijd zitten. Wij weten allemaal dat de kansen voor werkloze zestigers om nog weer een volledige betaalde baan te krijgen buitengewoon klein is. Waarom zou je dan nog mensen dwingen om een vast aantal malen te laten solliciteren als je weet dat werkgevers deze brieven meteen ter zijde leggen. Dat werkt alleen maar demotiverend. Schaf de sollicitatieplicht af voor mensen boven de zestig. Ook de vakbonden denken nu in die richting.
Vrijwilligerswerk is niet meer weg te denken uit onze samenleving. Vrijwilligerswerk kan in belangrijke mate bijdragen aan je eigen ontwikkeling en is ook zeker niet vrijblijvend. Waarom zou je dan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt verplichten zich beschikbaar te houden voor een eventuele baan en daarbij een inzet als vrijwilliger in de weg staan? Helaas is de realiteit dat er op dit moment niet genoeg betaald werk is voor iedereen. Dwing mensen niet tot blijven zoeken naar een betaalde baan als je je voor een behoorlijk deel van de week al inzet als vrijwilliger.
Ook is het vaak eerder mogelijk om een baan te krijgen voor een aantal uren per week dan een fulltime baan. Veel mensen worden echter ontmoedigd om een dergelijk baantje aan te nemen omdat de verdienste in mindering gebracht wordt op de bijstand die ze ontvangen. Dat moedigt niet aan en houdt mensen gevangen in de bijstand. Sta toe dat (tijdelijk) een gedeelte van het loon behouden kan worden. Dat stimuleert meer tot het aannemen van een parttime baan.
Op deze drie punten komen wij met bijgevoegd agenda-initiatief dat binnenkort in de gemeenteraad besproken zal worden. Wij hopen daarvoor een meerderheid te kunnen halen en zo een “Zaanse bijstand op maat” te kunnen creëren, want maatwerk blijft een belangrijk uitgangspunt.
Romkje Mathkor
Downloads