Op vrijdag 19 september was de gemeenteraad van Zaanstad uitgenodigd in de Isaac Baarthaven in de Achtersluispolder. Hier liggen sinds enige tijd de ‘bajesboten’ weer. Pompeus en log. Alsof ze nooit zijn weg geweest. Het was de bedoeling dat de boten zouden worden opgeknapt en dat ze daarna zouden worden versleept naar Brazilië. Onder andere om als hotelboten te dienen tijdens de Olympische Spelen van 2016. Vanwege een dringend verzoek van de COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers) is daar vooralsnog van af gezien.

Het raadsbezoek begon gespannen, omdat een aanwezige persfotograaf in eerste instantie geweigerd leek te worden. Enkele raadsleden lieten weten dat geen goed voorbeeld van ‘transparantie’ te vinden, en uiteindelijk mocht de fotograaf van het Noord-Hollands Dagblad toch mee aan boord. Het bezoek was bedoeld om een indruk te geven van de verbouwde boten en veel informatie over de bedoelingen van de COA.

Toename vluchtelingen

Doordat we er met z’n allen zo’n bende van maken in de wereld, is het aantal vluchtelingen de afgelopen maanden explosief gegroeid. Maar liefst 40% meer vluchtelingen doen een beroep op hulpopvang. Mede daardoor is er grote behoefte aan opvanglocaties. Het gaat daarbij vooral om Syriërs en mensen uit Eritrea. Het is vooralsnog niet de verwachting dat de toestroom binnen afzienbare tijd kleiner wordt. Om die reden heeft de COA het verzoek gedaan de boten weer in bedrijf te nemen.

POL

Het is de bedoeling dat de boten gaan dienen als Proces Opvang Locaties (POL). De kenmerken van een POL zijn dat de vluchtelingen er relatief kort verblijven (8 dagen tot maximaal 3 maanden), waarna zij naar een AZC (Asielzoekers Centrum) worden overgebracht. Ook komen er in deze POL geen gezinnen met schoolgaande kinderen. Op de boten mag niet gekookt worden en ook aan de wal zullen de vluchtelingen niet zelf kunnen koken. Wel stelt de COA gevarieerde menu’s beschikbaar.

De opvangboten

Het eerste dat opvalt wanneer je de boten terugziet? Dat is het feit dat de tralies gelukkig zijn verdwenen! De binnenruimte van de boten valt verder redelijk mee. Het zijn kleine hokjes met stapelbedden, maar het is niet onmenswaardig. Wat meer wenkbrauwen doet fronsen is de omgeving van de boten. Het is een desolate omgeving om in te wonen. Er rijden meer vrachtwagens dan personenwagens, en er is een flinke wandeling nodig om in bewoond gebied te komen.

Op een kaart werden plannen geschetst voor de boten. Er komt medische hulp op de kade, er komt een recreatiezaal en nog wat andere kleine voorzieningen. En wat misschien het allerbelangrijkste is: vluchtelingen zijn in staat om het terrein te verlaten. Ze zitten niet opgesloten en worden niet als vluchtgevaarlijke criminelen behandeld.

Vervolg

Hoe nu verder? Binnenkort zal de gemeenteraad om een zienswijze worden gevraagd. Voor veel partijen wordt dat een lastige afweging. Ook voor GroenLinks. Natuurlijk willen wij onze ogen niet sluiten voor de steeds aanzwellende stroom vluchtelingen. Die zijn welkom. Maar het is voor ons ook duidelijk dat er eerst aan een aantal stringente (omgevings)voorwaarden voldaan moet worden, alvorens wij deze boten een geschikte opvanglocatie vinden.

Paul Laport