Afgelopen woensdag heeft GroenLinks een zetel gewonnen bij de gemeenteraadsverkiezingen. Van 2 naar 3. Wat betekent de uitslag in Zaanstad voor een nieuwe coalitie? Lijsttrekker Paul Laport deed de oproep om de sociale en groene stem in Zaanstad terug te laten komen in een verbindend college tussen links en rechts. GroenLinks is bereid daar een bijdrage aan te leveren. Lees hier onze bijdrage in het debat.

Een paar dagen geleden kleurde Nederland groen. GroenLinks won de gemeenteraadsverkiezingen in diverse steden. In Arnhem, in Nijmegen, in Utrecht, in Wageningen, in Amsterdam, om maar wat voorbeelden te noemen. Geweldig! Zoals onze voorman in Den Haag het noemt: wij zijn een beweging! Een dynamische beweging. En dat merkten we ook in Zaanstad. Tijdens de campagne konden we een beroep doen op tientallen vrijwilligers. Zaankanters van alle leeftijden die zich inzetten om ons verhaal te vertellen en te luisteren naar de verhalen van andere inwoners. We gingen huis aan huis en hebben gesproken met vele honderden Zaankanters. Veel Zaankanters blijken best tevreden te zijn over de stad, maar ze maken zich ook zorgen over de toekomst.

Mensen worden ouder en blijven langer thuis wonen. Dat zijn positieve ontwikkelingen. Maar het is dan wel belangrijk om ook de zorg op peil te houden. De Sociale Wijkteams kunnen hun taken soms maar moeilijk aan. Veel mensen die wij spraken, waren bezorgd over het woningaanbod in de Zaanstreek. Ouderen hebben behoefte aan passende huisvesting in hun wijk. En jongeren zijn ook bezorgd. Worden er wel voldoende betaalbare woningen gebouwd voor wanneer zij het ouderlijk nest willen verlaten? Andere zorgen die we hoorden aan de deuren van Zaankanters: nemen we passende maatregelen om ons milieu te beschermen. Zetten we ons voldoende in om de groene leefomgeving in stand te houden? Veel mensen vinden dat de overheid best een tandje bij mag zetten om te verduurzamen. De gemeente moet zelf het voorbeeld geven en inwoners stimuleren en faciliteren om hetzelfde te doen.

Nederland kleurde afgelopen woensdag groen. In Zaanstad werden wij helaas niet de grootste partij – 8 partijen kregen net wat meer stemmen. Maar wij stegen wel van 2 naar 3 zetels. Meer dan vierduizend van de kiezers hebben hun stem op GroenLinks uitgebracht. Bijna 7% van de stemmers kruisten ons aan. En ondertussen zagen we ook dat onze collega-groene partij ROSA er een zetel bij wist te winnen. En ook dat de Partij van de Dieren de gemeenteraad in is gekomen. De Partij van de Dieren heeft sowieso reden om te juichen. Niet alleen een zetel in de raad. De kans is groot dat we straks een Ram en misschien ook wel een Pauw als wethouder krijgen… Zoals gezegd: de links-sociale, groene partijen hebben duidelijk gewonnen. Met z’n drieën hebben we bijna 20% van de stemmen gehaald! Waren we niet versnipperd, dan hadden we in het rijtje gestaan dat ik in het begin opnoemde. Dan waren we ook in Zaanstad de grootste! Met grote voorsprong de grootste! Een duidelijk signaal dat er behoefte is aan een links-sociale, groene stem in de coalitie. Het is trouwens ook een thema waar de PvdA en D66 veel belang aan hechten. En duurzaamheid is een thema dat ook bij de gemiddelde VVD-er hoog op de agenda staat.

Zaanstad is een stad van vele gezichten. Letterlijk: er wonen inmiddels meer dan 155 duizend inwoners. En figuurlijk: er wonen hier meer dan 180 nationaliteiten in goede harmonie samen. In de gemeenteraad zie je die veelzijdigheid terug. Liefst 13 fracties hebben een plekje veroverd. Ik feliciteer de nieuwe partijen die zetels veroverd hebben. Denk en PVV staan aan de uiterste kanten van het politieke spectrum. In de campagneperiode hebben we met vertegenwoordigers van beide kampen kennis mogen maken. In het algemeen is de campagne is op een respectvolle manier verlopen. Wij hopen dat alle leden van de gemeenteraad zich zo blijven opstellen en dat er op een fatsoenlijke, respectvolle manier gedebatteerd en samengewerkt kan worden.

Vanzelfsprekend feliciteer ik, ten slotte, de VVD. Zij wonnen van de huidige coalitiepartijen als enige een zetel. Hoewel we het inhoudelijk regelmatig met elkaar oneens zijn, waarderen we het werk dat de VVD de afgelopen jaren heeft verzet. Ook wij hebben constructief met hen samengewerkt, bijvoorbeeld om de verkeersveiligheid in Westzaan op de agenda te zetten en bij het toekomstige mobiliteitsvraagstuk op het Hembrugterrein. Het is logisch als de VVD het initiatief neemt voor de komende coalitieonderhandelingen. Wij vertrouwen hen die taak ook toe.

Het is belangrijk voor de VVD om zich te realiseren dat we niet kunnen spreken van een ruk naar rechts. Ik zou bijna zeggen: integendeel. De veelkleurigheid is nog nooit zo groot geweest. De VVD zal daarom een verbindende coalitie tussen rechts en links moeten smeden. Een coalitie die zich open opstelt. Een coalitie die de zorgen van de bewoners serieus neemt: zorg, milieu, bereikbaarheid, werk, woningaanbod. Een coalitie die langlopende Zaanse dossiers – zoals bijvoorbeeld: het maar niet afkomen van de Wilhelminasluis, de verdieping van het spoor en het Cultuurhuis cq de opvulling van het gat hiertegenover ons gemeentehuis – voortvarend oppakt en tot een oplossing brengt. Een coalitie waarin bovendien, ik zei het al, duidelijk ruimte is voor een duurzame, groene politieke koers. Als een van de winnaars van deze verkiezingen zijn wij bereid daar een constructieve bijdrage aan te leveren. Onze deur staat open.