Hieronder volgen de Algemene Beschouwingen zoals door Kees van den Berg, de fractievoorzitter van GroenLinks, uitgesproken op 9 november 2010 bij het behandelen van de begroting voor 2011.

Voorzitter,

We leven in bijna surrealistische tijden. In de Verenigde Staten staan sinds vorige week de geldpersen aan.  600 miljard wordt in de economie gepompt. Europa trekt massaal de broekriem aan. Begrotingstekorten moeten het liefst zo snel mogelijk worden teruggebracht. Economische crisis, verschuivende machtsverhoudingen , een steeds zichtbaarder wordende  klimaatcrisis en opkomend nationalisme vragen het uiterste van ons aan denkkracht. We moeten schaken op meerdere borden tegelijk.

In Nederland is met ferme wil een rechts kabinet gevormd. De ferme wil van VVD en CDA om met de PVV te regeren gaat grote gevolgen krijgen, ook voor ons in Zaanstad. Bijvoorbeeld op het terrein van integratie zal aan het eind van deze Collegeperiode duidelijk zijn dat mensen van buiten hier alleen nog welkom zijn als zij zelf een grote zak met geld meenemen om hun eigen inburgering te regelen. Zo niet, dan vertrek je maar weer. Holland op zijn smalst en bijzonder kortzichtig. Want al tegen 2014 zullen de tekorten op de arbeidsmarkt fors zijn gestegen door vergrijzing en mogelijk een weer aantrekkende economie. En dan is er in Nederland een maatschappelijk klimaat ontstaan waar mensen die we nodig hebben niet meer willen komen. Wij roepen nu vast het College en de andere raadsfracties op om mee te denken hoe de gemeente de schadelijke effecten van deze bezuinigingen kan opvangen.

De Zaanstreek is vanouds een open maatschappij geweest. Veel ondernemers startten aan de oevers van de Zaan en sloegen hun vleugels uit over de hele wereld.  Dat konden de directeuren niet alleen, dat deden ze met de grote arbeidskracht en vakbekwaamheid van Zaanse arbeiders en arbeiders die van buiten de Zaanstreek kwamen.  En de kinderen en kleinkinderen van al die mensen zijn anno 2010 een onlosmakelijk onderdeel van onze samenleving. Deze mensen hebben de streek gemaakt en zullen dat samen in de toekomst blijven doen. Met al onze rechten en plichten als gewone Zaanse burgers ongeacht afkomst, religie of politieke overtuiging.

Voorzitter,

De beste bezuiniging op je energierekening is een goed geïsoleerde woning. Verduurzaming biedt ook kansen voor de economie en de werkgelegenheid. Wij willen met name aandacht vragen voor isolatieprogramma’s in de bestaande woningvoorraad op korte termijn. Tot halverwege 2011 is het BTW-tarief op renovatie en onderhoud door de overheid terugbracht van 19% naar 6%. Daar waar de woningbouw momenteel op zijn gat ligt, zijn dit goede stimuleringsmaatregelen voor de Zaanse bouwvakker. Zie hier de werkgelegenheid, het milieu en de woonlasten in een notendop onlosmakelijk aan elkaar verbonden.

Met ons ambitieus klimaatprogramma weten wij ondernemers daadwerkelijk te interesseren om met ons forse stappen te zetten naar klimaatneutraliteit in 2020. Dat blijkt wel uit de interesse voor diverse workshops in het kader van Duurzaam aan de Zaan. Deze  dynamiek kan aan de wieg staan van nieuwe economische sectoren.

Op buurt en wijkniveau willen wij aandacht vragen voor biodiversiteit. Daartoe zullen wij een motie indienen.

Voorzitter,

we staan voor een grote opgave wat betreft investeringen in de komende jaren. Jaren die gekenmerkt zullen gaan worden door een landelijke overheid die steeds meer taken van het Rijk naar de gemeenten zal schuiven met als voornaamste oogmerk kostenbesparing. Plat gezegd; wij mogen het vuile werk opknappen. Dit geeft financieel grote onzekerheden. Zal de hoogte van de Algemene Uitkering straks misschien wel meevallen, de contouren van diverse decentralisatiemaatregelen liegen er niet om. We moeten nu besluiten nemen en tegelijkertijd in dit proces zorgvuldig te werk gaan. Met oog voor beleidsvoornemens die onomkeerbaar zijn indien eenmaal genomen.

Bij Cultuur zien wij  een basisinfrastructuur van voorzieningen. Nog vorig jaar vond de voltallige gemeenteraad dat de Kade onderdeel was van de culturele basisinfrastructuur. Wij zijn het  niet helemaal eens met de keuze van het College. Wij zien hernieuwde kansen voor de Kade, zeker gezien haar eigen inspanningen om bijvoorbeeld tot goedkopere huisvesting te komen  en haar inspanningen om medefinanciers te vinden. Wij zijn benieuwd naar de uitkomst van het gesprek dat de wethouder gister hierover heeft gehad met de directie van de Kade. De fractie van GroenLinks is nog steeds van mening dat de Kade onderdeel is van de basisinfrastructuur en als je die nu weg haalt komt die niet meer terug. Dan is het over en uit. En dat vereist bijzonder zorgvuldige besluitvorming waar als dat nodig mocht blijken tijd voor vrijgemaakt moet worden. Wij dringen aan op uitstel van een beslissing over de Kade.

Voorzitter,

Op het terrein van de WMO is vanuit deze begroting nog veel onduidelijk. Volgend jaar nemen wij daar besluiten over. Ook hier is de vraag wat er allemaal op ons afkomt vanuit het Rijk en wat er vooral niet meekomt aan financiele middelen. De toegankelijkheid van de zorg en aandacht voor onze burgers zal hierin voor onze fractie centraal staan. Er mag geen sprake zijn van een zich zo ver terugtrekkende overheid dat mensen aan hun lot worden overgelaten. Dat zal voor GroenLinks de toets zijn in de discussie over het nieuwe WMO-beleidsplan.

Voorzitter,

Ten aanzien van bestuur en organisatie het volgende. Er ligt een forse taakstelling op inhuur derden. Onze fractie is blij met de toezegging van de wethouder dat de raad vanaf nu regelmatig, bijvoorbeeld 2 maal per jaar, op de hoogte wordt gehouden van de ontwikkelingen op dit dossier. Deze toezegging versterkt de controlerende functie van onze Raad.

Een ander onderwerp dat GroenLinks samen met het CDA aan de orde zal stellen in het debat, is het voorstel om de budgetten voor vergoedingen raadslidmaatschap, fractievergoedingen en raadsconferenties te verlagen. In deze tijden van schaarste en harde keuzes die gemaakt moeten worden, kan de Raad ook kijken naar haar eigen bijdrage in deze taakstelling. Ons voorstel kan bij aanvaarding jaarlijks een structureel bedrag van meer dan 100.000 opleveren. Daarvoor zullen de fracties van GroenLinks en CDA ook een bestedingsvoorstel doen.

Voorzitter,

tot slot. Het zijn moeilijke tijden waarin wij leven. Veel van onze beslissingen raken mensen. In werk, in inkomen, in verandering van leven en bezigheden. Dat doet pijn en dat beseffen wij. In deze tijden wil Groen Links een perspectief bieden op een toekomst die gaat komen. Multicultureel (samen maken wij de stad), solidair (de kwetsbaren ondersteunen) en duurzaam (naar  een leefbare aarde ook voor onze kinderen). Onze fractie vindt dat tussen alle pijn die in deze begroting zit, bovengenoemde elementen zichtbaar zijn.

Kees van den Berg