In de participatiemaatschappij heeft het woord ‘adoptie’ plots een heel andere betekenis gekregen. Je kunt in Zaanstad een stukje groen adopteren, een speeltuin en sinds kort ook een prullenbak op afgelegen bedrijventerrein. De overheid is soms wat al te creatief in het bedenken van bezuinigingsmaatregelen…

In feite wordt er in de participatiemaatschappij van iedereen verwacht dat hij of zij iets of iemand adopteert. In Zaanstad kun je, net als in veel andere gemeenten, aan ‘groenadoptie doen’. Dat betekent dat je een stuk groen in je nabije omgeving ‘onder je hoede neemt’ en er dan (liefst in samenwerking met andere bewoners) voor zorgt dat dit stukje groen goed onderhouden wordt. GroenLinks is voorstander van groenadoptie, omdat het positief is als bewoners betrokken worden bij hun directe omgeving. Want bewoners zijn uitstekend op de hoogte van de (on)mogelijkheden van hun leefomgeving, en kunnen er mede daarom een zeer nuttige bijdrage aan leveren.

Maar GroenLinks vindt het essentieel dat er duidelijke regels aan groenadoptie worden verbonden. Wat zijn de rechten, wat zijn de plichten van de adoptant? En wat mag er wel en wat mag er niet met het geadopteerde groen gebeuren? Het gaat ten slotte om openbare ruimte, waar dus ook het openbare belang meespeelt.

Adopteer eens een prullenbak

Het nieuwe college heeft ervoor gekozen verder te bezuinigen op het onderhoud van de openbare ruimte. En dat terwijl de bezuinigingen van de afgelopen jaren al een zware wissel trekken. Er wordt minder zwerfafval opgeruimd (zo horen wij regelmatig van teleurgestelde bewoners), op diverse plekken zijn prullenbakken verwijderd (die enige tijd later soms plotseling weer worden teruggeplaatst) en er wordt over de hele linie minder vaak schoongemaakt. In jargon heet het dat het ‘onderhoudsniveau naar beneden is bijgesteld’.

Uit een artikel in het Noord-Hollands Dagblad van 13 augustus jl. bleek nog eens duidelijk de onvrede hierover. Een man die klaagde over het verwijderen van prullenbakken bij een busstation in het Vijfhoekpark, werd gewezen op de mogelijkheid om een prullenbak te adopteren. Gek genoeg was de betreffende persoon niet laaiend enthousiast over het aanbod om op een bedrijventerrein een prullenbak te adopteren…

Verantwoordelijkheid

Het is een duidelijk teken dat bepaalde bezuinigingen te ver worden doorgevoerd. Natuurlijk is het goed om bewoners te betrekken bij hun eigen omgeving, en ja, je mag ze ook best wijzen op hun eigen verantwoordelijkheden. En het is toe te juichen als de gemeente voorlichting geeft over het belang van het schoonhouden van de leefomgeving. Maar wanneer je werkelijk verwacht dat klagende bewoners een prullenbak op een bedrijventerrein adopteren, heb je een wel heel positief mensbeeld.

Voor de openbare omgeving is en blijft de overheid primair verantwoordelijk. En wanneer je om te bezuinigen alles maar ter adoptie aanbiedt (wat wordt er straks nog meer ter adoptie aangeboden: de bruggen over de Zaan, de stoplichten, stukjes fietspad?) , gooi je als overheid de verantwoordelijkheid wel erg letterlijk over de schutting.

Paul Laport